Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Ferigouleto(-pichot-chaine)
Thymus pulegioides
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Farigouleto, Serpoulet, Badassoun, Menudet.
Noms en français : Thym faux pouliot, Serpolet petit-chêne.
Descripcioun :Aquesto ferigouleto se retrobo dins li pelouso de mountagno mounte èi pas raro ; trachis pulèu sus sòu séusous. Jamai eisado à destria d'un biais segur, fau bèn regarda la cambo, carrado emé de péu sus li caire (e pas tout à l'entour o sus dous coustat). Apoundèn que la planto crèis d'un biais simpoudique, emé de ramo que parton dre tout de long de la tijo, e gaire acabado pèr un tros bèn rama. Pensa de coumpara emé lis àutri ferigouleto de mountagno.
Usanço :La ferigouleto--pichot-chaine a à pau près li mémi prouprieta qu'aquéli de la ferigoulo estènt quand meme mens forto.
Port : Erbo
Taio : 3 à 30 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Thymus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero seco
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Thymus pulegioides L., 1753